علائم  ورود جسم خارجی به چشم

• احساس فشار یا ناراحتی
• حس اینکه چیزی در چشم شماست.
• چشم درد
• پارگی شدید نقاط مختلف چشم
• درد هنگام نگاه به نور (فوتوبیا)
• پلک زدن زیاد
• قرمزی یا خونی شدن چشم ها

برای جلوگیری از آسیب بیشتر در چشم:

• حرکت چشم را محدود کنید.
• چشم را با استفاده از یک پارچه تمیز یا گاز پانسمان کنید.
• اگر جسم خیلی بزرگ است برای ایجاد باند، چشم را با یک لیوان کاغذی بپوشانید.
• چشم آسیب دیده را بپوشانید.

این به جلوگیری از حرکت چشم آسیب دیده کمک می کند.

اگر بعد از خارج شدن جسم خارجی از چشم شاهد بروز علائم زیر بودید، باید به دنبال فوریت های پزشکی و درمانی باشید:

• هنوز هم حس می کنید، چیزی در چشمتان است.
• وضعیت کلی چشم شما با گذشت زمان بدتر می شود.

• جدی ترین عارضه مشاهده شده پس از عمل پی آر کی، قوز قرنیه است و در افرادی ایجاد میشود که ضخامت قرنیه آنها پایین است و یا شماره چشم آنها بالا است.
• دیگر عارضه پی آر کی که خطر جدی محسوب نمیشود مشاهده هاله های نور در اطراف منبع نور مانند لامپ است.
• یکی از عوارض شایع پس از پی آر کی خشکی چشم است که با قطره های اشک مصنوعی قابل کنترل است.
• عفونت قرنیه نیز در موارد کمی ممکن است ایجاد شود که با آنتی بیوتیک ها قابل کنترل هستند.

از سایر عوارض جدی تر و البته کمتر شایع پی آر کی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• تغییر بیش از حد قرنیه و اصلاح بیش از حد بینایی
• تصحیح کمتر از حد مورد نیاز وضعیت قرنیه
• افزایش فشار داخل چشم
• آب مروارید کپسولار خلفی (Posterior capsular cataracts)
• آسیب بافت قرنیه
• در موارد بسیار نادری ممکن است خطر جدی تری مانند از دست رفتن جزئی یا کامل بینایی ایجاد شود. نابینایی عارضه ای نادر است و به ندرت رخ میدهد.

سوختگی های شیمیایی چشم یکی از مهم ترین اورژانسهای چشم پزشکی محسوب می شوند.

رایج ترین قلیاها که سبب سوختگی چشم می شوند عبارتند از قلیای صابون پزی(KOH,NAOH)، آمونیاک و آهک(CAOH).

رایج ترین اسید هایی که سبب سوختگی چشم می شوند عبارتند از: اسید سولفوریک(آب باطری اتومبیل)، اسید فسفوریک . اسید هیدروکلریک(جوهر نمک).

پاک کننده ها مانند وایتکس (که نه اسیدی ونه باز هستند) نیز می توانند صدمات جدی به چشم وارد کنند.

در سوختگی شیمیایی چشم در دقایق اولیه چه باید کرد؟

اولین ومهم ترین اقدام درمانی شستشوی سطح چشم در اسرع وقت با مقادیر زیادی ازسرم های شستشو یا تزریقی ویا آب است.

در صورت در دسترس نبودن آب می توان از سایر مایعات غیرسمی مانند نوشیدنیهای قنددار نیز استفاده کرد. در هر حال از تاخیر در شستشو باید جلوگیری کرد.

برای شستشو بایستی پلک های بیمار کاملآ باز و داخل چشم به خوبی شستشو داده شود.

در صورتی که ماده شیمیایی هنوز در تماس با بیمار باشد باید از وی دورشود، مثلآ لباس آغشته خارج و یا محلی که آغشته به اسید و قلیا می باشد نیز شستشو داده شود.

مناطق حساس مانند چشمها و صورت بایستی در اولویت شستشو قرار گییرند، ولی در صورت امکان و وجود کمک افراد بیشتر ، میتوان شستشوی سایر قسمتها را نیز همزمان انجام داد.

شستشو بایستی در محل حادثه شروع و تا زمانی که بیمار به اورژانس چشم پزشکی منتقل می شود ادامه پیدا کند.

مهم این است که در مواجهه با چنین حادثه ای افراد کمک کننده خونسردی خود را حفظ کنند

و به اصطلاح دستپاچه نشوند و همزمان، سایر افراد، مرکز اورژانس را مطلع کرده و ازآن مرکز طلب کمک کرده و همزمان بیمار را به نزدیکترین مرکز چشم پزشکی برسانند و در مسیر نیز شستشو را ادامه دهند.

درصورت عدم دسترسی به اورژانس چشم، بیمار بایستی به سایر مراکز اورژانس برده شود. در بخش تخصصی و اورژانس نیز شستشو را باید تا نرمال شدن PH چشم ادامه داد.

اقدامات تخصصی سوختگیهای شیمیایی چشم

به طور خلاصه درمانهای طبی و جراحی از این قراراند:

1.-شستشوی چشم با سرمBSS تا نرمال شدنPH،تحت بی حسی موضعی

2. دبریدمان نسوج اپیتلیوم مرده و خارج کردن قطعات ماده شیمیایی

3.-قطره وپماد آنتی بیوتیک، سیکلوپلژیک ، استرویید(ترجیحا در دو هفته اول)، داروهای پایین آورنده فشار چشم، اشک مصنوعی بدون مواد نگهدارنده

4.-استفاده از داروهای مهارکننده آنزیم ماتریکس متالوپروتاز مثل کپسول تتراسیکلین یا داکسی سیکلین، ویتامین C، سدیم سیترات 10 %

5.- کمک به ترمیم اپیتلیوم قرنیه با لنزتماسی بانداژ،تارسورافی ،انسداد پانکتوم مجرای اشکی و یا پیوند غشا آمنیونی

6. سایر- اقدامات جراحی مثل تنوپلاستی، پیوند سلول های بنیادی لیمبوس و یا پیوند قرنیه

نکاتی که بیمار باید بداند:

1-      از دو هفته قبل از عمل از داروهایی مثل آسپرین،بروفن،ایندومتاسین،پیروکسیکام و مفنامیک اسید استفاده نکنید

و چنانچه به هر دلیلی به مسکن نیاز داشتید فقط از استامینوفن ساده یا کدئینه استفاده کنید.

2-      قبل از ورود به اتاق عمل حتما آرایش چهره خود را کاملا پاک نمایید.

3-      24 تا 48 ساعت بعد از عمل از کمپرس سرد استفاده نمایید.

بدین منظور می توانید چند تکه کوچک یخ را در کیسه فریزر ریخته،در کیسه را بسته و پس از قرار دادن یک گاز استریل روی زخم ،

آن را روی پلک ها و اطراف چشم های خود قرار دهید.

4-      در طی دو روز اول بعد از عمل هنگام دراز کشیدن بهتر است بالش زیر سر شما بلند تر باشد تا شیب بدنتان بیشتر شود.این کار باعث می شود کبودی و تورم پلک ها به حداقل برسد.

5-      داروهای تجویز شده را طبق دستور پزشک معالج مصرف کنید.

6-      5 تا 7 روز بعد از عمل برای کشیدن بخیه ها مراجعه کنید.